Horua, R. (2017) Mā te pātere e rarautia ngā hītori-te papatipu o Horouta, ka hoki nei au: for the Master of Māori Studies, Te Whare Wānanga o Awanuiārangi. Masters thesis, Te Whare Wānanga o Awanuiārangi.
2017 Ripeka Horua MMS.pdf - Accepted Version
Download (5MB) | Preview
Abstract
Ko te kaupapa o tēnei tuhinga ko te titiro i tētahi pātere nā Arapeta Awatere i tito. E whā āna pātere nāna i tito. Ko te mea e tirohia ana e au ko ‘Te Papatipu o Horouta’, nā te mea e pā ana tēnei ki te rohe o Te Tairāwhiti. Nō reira hoki au. Ko te papatipu he kāenga noho nō te iwi o
Te Tairāwhiti. Ka noho te pātere hei whakaatu i te hunga kore e mōhio ki ngā tauranga noho o te iwi o Te Tairāwhiti. Koinei te whakaaturanga o te pātere ‘Te Papatipu o Horouta’.
E ai ki a Tā Apirana Ngata, ko te nuinga o nga patere he waiata tautitotito, i takea i nga korero hanihani, i tekanga, i te kai-upoko ranei, i te korero whakahi, i te taunu ranei. Kei kona ka puta nga korero kikino, nga kohukohu a tetahi ki tetahi; ka puta nga matenga, nga whakatutuatanga onamata. Ko tenei momo waiata he haka tonu, he ranga nga rangi, he rangi korero tonu; ma te ringa, ma te tinana, ma te hope, ma te kanohi e whakatau te rerenga o nga kupu. Ina tu te patere ki te marae he pakanga tonu ko te rite; ka oho i kona nga toto Maori, ahakoa kua whakatotokatia i te ra pakeha nei. (Ngata, 1928, wh. 18)
Ko te pātere nei Te Papatipu o Horouta, i tīmatahia i Tikirau i Whangaparaoa ki Paritū i Mōrere. Ko tētahi mea anō, kia noho pūmau tonu ngā kōrero, pērā i ngā kōrero hītori, ngā whakapapa, ngā takiwā, te reo Māori me ōna tikanga. He maha ngā kupu āwhina me ngā whakaaro i hangaia e ēnei hāpori hei huarahi ki te whakauru, ki te pupuri, ki te tuku, ki te maumahara i ngā kōrero e whai tikanga ana ki te tangata, ki te roopū, ki te hāpori rānei. Ko tētahi ō ngā tikanga mai i te pūoro ō ngā kōrero tuku iho ko te waiata e whakahuatia ana e te Māori, anō he waiata pātere. Ko tēnei kaupapa e rangahau ana i te tirohanga ō te waiata pātere mō te tuku, te pupuri, te whakaako me te whakahoki mai i ngā kōrero ō mua, ō te hāpori me te ahurea. Ko te ako tata atu ki tāna mahi ahurea me tāna kete mātauranga kia pai ake te whakanui ake i tō mātou mahi me ngā mahi whakatikatika mō tēnei taonga. Ko ētahi ō ngā kupu tuhi āwaha e whakamahia ana i roto i tēnei pātere ki te whakawhiti i ngā kōrero, me te āwhina i te pupuri me te mahara ki te whakamaharatanga ko ngā kupu whakarite me te huahuatau. Kei kōnei te kaupapa matua o tēnei kaupapa rangahau.
Item Type: | Thesis (Masters) |
---|---|
Uncontrolled Keywords: | Patere; Waiata Koroua; Waiata Tira; Songs, Māori; Māori - History; Ngāti Porou (Māori People); Māori Music; Moteatea |
Subjects: | Music > Music (General) |
Divisions: | Ngā Kura > School of Indigenous Graduate Studies |
Depositing User: | Library 1 |
Date Deposited: | 08 Apr 2025 22:01 |
Last Modified: | 08 Apr 2025 22:01 |
URI: | https://researcharchive.awanuiarangi.ac.nz/id/eprint/719 |