Aloua, M. (2019) Te mana o te reo: for the Master of Māori Studies Te Whare Wānanga o Awanuiārangi. Masters thesis, Te Whare Wānanga o Awanuiārangi.
2019 Meremaihi Aloua.pdf - Accepted Version
Download (878kB) | Preview
Abstract
Ko Te Rūnanga o Ngāi Te Rangi Iwi Trust me te iwi whānui o Ngāi Te Rangi ngā kaiurunga matua o tēnei kaupapa. Ko te rūnanga ā-iwi te puna ka whāngaihia ngā whakahou, ngā whakahokinga kōrero o te iwi hei raukura anō mō te iwi, ka mutu, ka tukuna ngā hua o ēnei rangahau ki te iwi hei hāpai, hei whakamahinga mā te iwi, i tā te iwi kite ai. Nā runga i te aronga me te kaupapa o te rangahau nei, ko te iwi o Ngāi Te Rangi te kaiurunga matua, arā, koia ko ngā uri 12,924 kua kīia mai he whakapapa ōna ki te iwi o Ngāi Te Rangi, ōna marae tekau me ōna hapū tekau mā tahi. Ko Tauranga Moana te wāhi o tēnei kaupapa rangahau ahakoa kei te noho tawhiti kē te nuinga o ngā uri o Ngāi Te Rangi, tōna 7754 te nui. Waihoki, kua rongohia te ngarohanga o te nui o Ngāi Te Rangi kua hūnuku atu ki rohe kē atu, ki whenua kē atu rānei. I te tau 2013, i kīia ake 60% o Ngāi Te Rangi e noho waho ana i te rohe o Tauranga Moana, ka waiho mai ko te 40% hei kaipupuri i te mauri o te wā kāinga. He tino kitenga tēnei nā runga i te mimiti haere o ngā pae kōrero, i ngā taumahatanga kei te pīkauhia e ngā Kuia Koroua o ngā marae hei paepae nekeneke mō ngā marae katoa o te iwi. Nā reira e tika ana kia wāwāhi ēnei wāhanga e rua o te rahinga o Ngāi Te Rangi e tātarihia ai ngā kokonga katoa o te whare kōrero, o te mana o te reo.
Item Type: | Thesis (Masters) |
---|---|
Uncontrolled Keywords: | Language And Culture - New Zealand; Te Reo Māori - History; New Zealand - Race Relations; Language And Culture - Polynesia; Māori Language |
Subjects: | Language and Literature > Philology. Linguistics |
Divisions: | Ngā Kura > School of Indigenous Graduate Studies |
Depositing User: | Library 1 |
Date Deposited: | 08 Apr 2025 02:27 |
Last Modified: | 08 Apr 2025 02:27 |
URI: | https://researcharchive.awanuiarangi.ac.nz/id/eprint/698 |