Hare, T. R. (2019) Te kapa haka o Te Karu: for the Master of Māori Studies Te Whare Wānanga o Awanuiārangi. Masters thesis, Te Whare Wānanga o Awanuiuārangi.
2019 Te Rangihaeata Hare.pdf - Accepted Version
Download (1MB) | Preview
Abstract
Nō te whārua o Ruātoki te kapa nei, a Te Karu. Ko tōna ingoa tūturu, ko Te Kapa Haka o Ruātoki. He kapa i orokotia i runga i ngā tikanga me ngā kōrero tuku iho o tana iwi, a Tūhoe. He kapa whakapono, he kapa mau ki te kawa o tana iwi. He kapa nō runga kē mai i ōna marae tana tīmatahanga ki roto i tēnei ao. He nui ngā whānau me ngā hapū i whātoro ki tēnei kapa, ā, i ora ai tana noho ki roto i tēnei ao. Ā, e mau tonu ana i a rātau ngā kupu tohutohu ā kui mā, ā koro mā, mai anō i tana tīmatahanga e pēraka tonu ana. Nō te wā o ngā pakanga nui o te ao tēnei kapa i tīmatahia ake. Nō roto kē mai i ngā tākaro Haki, me ngā tākaro hākinakina. Ka hoki kē ki ngā tau mutunga mai o te whā tekau, tīmata mai i ngā tau rima tekau tēnei kapa. Ko ngā whānau me ngā hapū maha o te whārua o Ruātoki, ngā mea i whai wāhi nui i tana tīmatahanga. Ka mutu he whānau whai tikanga, he hapū pupuri kawa ēnei. Taka rawa mai ki ēnei tau, e mau tonu ana i te kapa nei ērā āhuatanga. Ko te whakapono ki te taha o te hāhi Ringatū, ko ōna inoi karakia te korowai o te kapa i roto i ngā tini āhuatanga o te wā. Ko ngā tikanga o te marae, ko te kawa tapu. Koinei ngā mātāpono uara a te kapa. Kia kawea haerehia e rātau ēnei akoranga ki roto i te ao. Kia kitea mai e te iti me te rahi, tana ataahua, me tana whakarerekē i a ia anō, mai i ētahi iwi nui o te motu. Ko ngā tikanga ērā ki te wāhi o Tū, ki te wāhi o Rongo, ki te wāhi hoki o Tānerore me Hinerēhia. Ko ngā taonga tapu ērā o ngā mātua tīpuna. I hōmaihia e ngā atua o te ao wairua, ki a tātau o te ao kikokiko. Ko te taiaha tērā, ko te patu. Ko te mere tērā me te tewhatewha. Ka mutu, ko te whainga a te kapa nei, kia ora tonu ngā kupu tohutohu a ngā pākeke. Kia mau roa ai ngā kōrero me ngā tikanga tū tawhito, kia puritia e ngā whakatipuranga kia kore ai e ngaro. Inā hoki he kōrero ataahua kai roto. Koinei ka tirohia ake e te rangahau nei ngā hua kua puta, i ēnei whakahekenga kōrero. Me te mea hoki ka pēhea rā tana noho hai whare hokinga mahara mō ngā whakatipuranga. Ka pēhea hoki tana whakatakoto i ngā kōrero tuku iho a rātau mā, kia pai ai te kite mai a ngā papareanga ki te āhua me te hanga o te whare ako, o te kapa haka nei, a Te Karu, a Ruātoki. Tomo mai e hika mā ki taku whare kōrero. Kia kite mai koe i te hōhonu whānuitanga o ngākohikohinga kōrero a te kapa nei. Te Kapa Haka o Ruātoki, Te Karu! Puritia kia mau!
Item Type: | Thesis (Masters) |
---|---|
Uncontrolled Keywords: | Kapa Haka - History; Haka (Dance) - History; Kōrero Nehe o Aotearoa (New Zealand History); Traditional - Music; Dance - New Zealand; Tuhoe (Māori People) - Songs And Music; Te Karu. Māori Performing Group |
Subjects: | Music > Music (General) |
Divisions: | Ngā Kura > School of Indigenous Graduate Studies |
Depositing User: | Library 1 |
Date Deposited: | 08 Apr 2025 01:50 |
Last Modified: | 08 Apr 2025 01:50 |
URI: | https://researcharchive.awanuiarangi.ac.nz/id/eprint/694 |